ÇOÇUKLUK ÇAĞI TRAVMALARI
Bir bitkiye, ağaca ihtiyacı olan suyu vermezsek ne olur ya da bir fidanı büyümesi için gerekli olan ısı ve ışıktan görece mahrum bırakırsak ne gözlemleriz ? Sonuç açıktır; ne büyür ne gelişir ne de verimli olup beklenen ürününü bağışlar.. Yeryüzünde her canlının yaşamda var olabilmesi kendine has yaşama koşullarını çevresince oluşabilmesine bağlıdır.
Dünyaya gözlerini açan her çocuk, duygusal, fiziksel ve zihinsel geliÅŸimleri için ebeveynlerinin sevgi, samimiyet, ilgi ve bakımına muhtaçtır. John Bowlby, bu bağımlılığı, yaÅŸamın ruhsal ve biyolojik açıdan sürdürülebilmesi için zorunlu, doÄŸal bir duygusal güç olarak tanıtır. Travma yaÅŸayan çocukların psikolojik özellikleri günümüzde bu tanımla geliÅŸmiÅŸtir. EÄŸer ebeveyn çocuÄŸun sıcaklık, destek, güvenlik ve en önemlisi sevgi ihtiyacını karşılayamazsa çocuk ruhsal olarak büyük acı çeker. Duygusal baÄŸlanma arzusu duyduÄŸu ebeveynleri, onun için sevecen ve özen gösteren saÄŸlam bir figür sergileyemezse baÄŸlanma baÅŸarısız olur. Olumsuz baÄŸlanma deneyimleri süregiden korku ve stres tepkileri ile ruhsal bozukluklara dönüÅŸür. Çocukluk döneminde saÄŸlıklı ebeveyn baÄŸlanması yaÅŸayamayan çocuklarda uzun vadede duygusal sorunlar ve iliÅŸki problemleri olarak kendini gösterir. Travmaya uÄŸramış çocuklar içsel ve dışsal baÄŸlarını kaybetmektedirler, çevrelerini net bir ÅŸekilde kavrayamazlar ve travmanın ürettiÄŸi anlam ile çevreyi deÄŸerlendirmeye alırlar. Çocuklar ihmal edildikleri dönemde içe kapanık olurken uzun vadede agresifleÅŸmektedirler. Dolayısıyla baÅŸkaları ile iletiÅŸimde sorun yaÅŸarlar ve saÄŸlıklı iletiÅŸimde zorlanırlar.
Sonuç olarak yaÅŸamın ilk aylarından itibaren duygusal yönden ihmal edilen bir çocuÄŸun yaÅŸam tavrı uzun vadede açıkça görülmektedir. Çocukların geliÅŸim çizgisinde ihmalin önemini toplumca kavramalıyız. Unutulmamalıdır ki, bebeklikten yaÅŸlılığa dek insan yaÅŸamının saÄŸlıklı bir geliÅŸimi ancak koruyucu bir toplumun varlığı ile mümkün olacaktır.
Psikolog Nur Sema AYVAZ
Kocaeli/Gebze
Gökyüzü Özel EÄŸitim
