GTÜ Araştırma Üniversiteleri Çalıştayı’na ev sahipliği yaptı
Araştırma Odaklı İhtisaslaşma Üniversiteleri Çalıştayı GTÜ’de düzenlendi​. YÖK, Araştırma Üniversiteleri İçin 5 Aday Adayı Daha Belirleyecek​
YükseköÄŸretim Kurulu BaÅŸkanı Prof. Dr. M. A. Yekta Saraç, Misyon FarklılaÅŸması ve Ä°htisaslaÅŸma Projesi kapsamındaki AraÅŸtırma ve Aday AraÅŸtırma Üniversitelerinin Rektörleri ile Gebze Teknik Üniversitesi (GTÜ) Kongre Merkezi’nde gerçekleÅŸtirilen “AraÅŸtırma Odaklı Ä°htisaslaÅŸma Üniversiteleri Çalıştayı”nda bir araya geldi.
GTÜ ev sahipliÄŸinde düzenlenen çalıştaya TÜBÄ°TAK BaÅŸkanı ve aynı zamanda YÖK üyesi olan Prof. Dr. Hasan Mandal, YÖK Yürütme Kurulu Üyesi Prof. Dr. Naci GündoÄŸan ve YÖK yetkililerinin yanı sıra AraÅŸtırma Üniversitelerinden Gebze Teknik, Ankara, BoÄŸaziçi, Erciyes, Gazi, Hacettepe, Ä°stanbul Teknik, Ä°stanbul, Ä°stanbul Üniversitesi - CerrahpaÅŸa, Ä°zmir Yüksek Teknoloji ve Orta DoÄŸu Teknik Üniversitelerinin Rektör ve Rektör Yardımcıları ile Aday AraÅŸtırma Üniversitelerinden “Çukurova, Ege, Selçuk, UludaÄŸ ve Yıldız Teknik” Üniversitesinin Rektör ve Rektör Yardımcıları katıldı.
Çalıştayın açılışında Gebze Teknik Üniversitesi Rektörü Prof. Dr. Muhammed Hasan Aslan ve YÖK BaÅŸkanı Prof. Dr. M. A. Yekta Saraç birer konuÅŸma gerçekleÅŸtirdi.
- “Her türlü akademik iÅŸ birliÄŸi ve ortak projelere kapımız açık”
GTÜ Rektörü Aslan, araÅŸtırma üniversitelerinin sosyal ve ekonomik anlamda bulundukları ülkelere önemli katkılar saÄŸladığını, ülkelerin kalkınmasında ve geliÅŸmesinde kritik bir rol üstlendiÄŸini belirterek çalıştaya ev sahipliÄŸi yapmaktan duyduÄŸu memnuniyeti ifade ederek konuÅŸmasına baÅŸladı.
Bilgi üretimi ve yenilikçiliÄŸin, araÅŸtırma üniversitelerinin ana yakıt gücü olduÄŸunun altını çizen Rektör Aslan, sözlerini ÅŸöyle sürdürdü, “Hali hazırda ülkemizdeki araÅŸtırma üniversitelerini ve yaptıkları çalışmaları deÄŸerlendirdiÄŸimizde dünya standartlarında olduÄŸumuzu söylemekle birlikte özellikle araÅŸtırma çıktılarının katma deÄŸere dönüÅŸmesi noktasında birlikte daha çok çalışmamız gerektiÄŸi aÅŸikardır. Burada güzide üniversitelerimizin rektörlerini ve YÖK baÅŸkanımızı da bir arada bulmuÅŸken her türlü akademik iÅŸ birliÄŸi ve ortak projelere kapımızın açık olduÄŸunu belirtmek isterim.”
YÖK BaÅŸkanı Saraç, üniversitelerdeki çeÅŸitlilik ve misyon çalışmalarının baÅŸlaması, yaygınlaÅŸması, araÅŸtırma üniversitelerinin seçilmesi ve 2006’dan sonra kurulan üniversitelerde pilot çalışmalarla baÅŸlayan bölgesel misyon çalışmalarının Türk YükseköÄŸretimi için gerçekten bir reform niteliÄŸinde olduÄŸunu belirterek konuÅŸmasına baÅŸladı.
Göreve geldiÄŸi günden bu yana medeniyetimizin bilim tarihini zihnimizde baÅŸarıya engel oluÅŸturan durumları ortadan kaldırmak için bir örnek kabul aktaran YÖK BaÅŸkanı Saraç, Türk YükseköÄŸretimi’ni bilim ve eÄŸitim alanında dünyada rekabet edebilir, hatta yön gösterir bir düzeye taşımak için birlikte azami gayret gösterdiklerinin altını çizdi.
- "Üniversitelerin proje bütçelerinde aldığı pay artmalı"
OECD verilerine göre, Türkiye’nin 2015-2025 döneminde % 4.9’luk yıllık ortalama büyüme oranı ile OECD’ye üye ülkeler arasındaki en hızlı büyüyen ekonomilerden biri olacağını vurgulayan Saraç, Türkiye’nin, günümüzde yaÅŸamı daha iyi kılan tüm teknolojik ve bilimsel geliÅŸmelere katkı sunması, tercih edilir bir paydaÅŸ olması ve çığır açıcı fikirlerle akademik arenada yer alması için üniversitelere büyük rol düÅŸtüÄŸünü dile getirdi.
YÖK olarak; güçlü Türkiye hedefi ile uyumlu biçimde, yayınlarıyla, eÄŸitimiyle, mezunları ile milli ve yerli teknolojinin alt yapısını oluÅŸturacak üniversiteleri inÅŸa etmek üzere kararlı ve isabetli adımlar attıklarını hatırlatan BaÅŸkan Saraç, bu süreçte özellikle araÅŸtırma üniversitelerinin güçlü dünya üniversiteleri ile rekabet edebilir hale gelmesi gerektiÄŸini söyledi.
Ülke olarak büyük hedefler koyduÄŸumuz 2023’e sayılı zamanlar kala bu gayretin, takibin ve desteÄŸi “2023’e 3 Kala AraÅŸtırma Üniversitelerimiz” mottosu ile araÅŸtırma üniversiteleri ve aday üniversiteler üzerinde daha da yoÄŸunlaÅŸacağını ifade eden Saraç, dünya geneline bakıldığında araÅŸtırma üniversitelerinin küresel bilgi ekonomisinin merkezinde olduÄŸunu ve aynı zamanda kendi ülkelerindeki ulusal yükseköÄŸretim sistemlerinin zirvesinde yer aldığına dikkat çekti.
Ülke olarak yol almamız gereken en önemli noktalardan birisinin büyük uluslararası fonlardan (Horizon 2020 gibi) faydalanma oranının yükselmesi olduÄŸunu vurgulayan YÖK BaÅŸkanı Saraç, “Burada iki noktanın altını çizmek istiyorum. Ä°lki proje ortaklıklarında kurumlarımıza düÅŸen payın artması ikincisi ise yürütücü olarak yer aldığımız projelerin artması. Nasıl önde gelen indekslerde yayınları takip ederken basitçe yayın sayılarını deÄŸil etki faktörü yüksek dergilerdeki yayınların artmasını önemsiyor ve takip ediyorsak, uluslararası projelerde de üniversitelerimizin proje bütçelerinde aldığı payı arttırmalarını ve proje konsorsiyumlarında yürütücü rolünü daha fazla üstlenmelerini bekliyoruz.” diye konuÅŸtu.
​
- "​AraÅŸtırma üniversitelerinde araÅŸtırma ekosistemi kurulmalı"
AraÅŸtırma üniversitelerinde “Bilginin yayılması ve yenilikler”, “ekonomik geliÅŸme”, “geliÅŸmiÅŸ yeteneklerle donatılmış beÅŸeri sermaye” ve “toplumsal refah ve yaÅŸam kalitesine katkı” olmak üzere 4 temel alandaki iÅŸlevsel etkilerden söz edildiÄŸine deÄŸinen YÖK BaÅŸkanı Saraç konuÅŸmasını ÅŸu ÅŸekilde sürdürdü:
“Net bir ÅŸekilde ifade etmek istediÄŸim ana konu AraÅŸtırma Üniversitelerimizde vakit kaybetmeksizin “araÅŸtırma ekosisteminin” yaratılmasıdır: Ülkemizde, kamu ve özel sektördeki araÅŸtırmalar ile üniversite ve sanayi sektöründeki araÅŸtırmalar birbirlerinden ayrı bir ÅŸekilde yürütülüyor. Aksine bunların her biri, birbirinin tamamlayıcısıdır ve ulaşılan sonuçlar bütüncül araÅŸtırma ekosistemi içerisinde ele alınmalıdır. Bu araÅŸtırmalar, aynı zamanda ülke ekonomisi, toplumun bizatihi kendisi ve araÅŸtırmacılar için güçlü birlikte çalışma ortamları ve bilgi etkileÅŸimleri sunmaktadır. Politika üretenler, araÅŸtırma fonlayıcıları, araÅŸtırma kuruluÅŸları ve de diÄŸer tüm kilit paydaÅŸlar, bu bahsettiÄŸim araÅŸtırma ekosistemin birbirinden ayrılmaz bileÅŸeni olduÄŸunu bilmeli, hissetmeli ve bu konuda motive edilmelidirler. Ä°vedilikle kurulmasını, oluÅŸmasını talep ettiÄŸimiz bu ekosistem için, araÅŸtırma üniversitelerindeki özellikle genç araÅŸtırmacılar ve teknik personel, gerek idareciler gerekse kendilerinden daha kıdemli araÅŸtırmacılar ve hocalar tarafından yol gösterici, ufuk açıcı küçük grup toplantıları ile desteklenmelidir. Yani özetle araÅŸtırma ekosistemi güçlendirilmelidir. Bu ekosistem içinde tematik sınırlı çalışma alanları bir disiplin modeli ile, disiplinler arası bir ÅŸekilde ve takım odaklı olarak yürütülmelidir. Bu konunun 11. Kalkınma planına girmiÅŸ olması bizi ziyadesi ile memnun etmiÅŸtir.”
AraÅŸtırma üniversitelerinin toplumdaki rolünden ve araÅŸtırma ekosisteminden bahsederken, üniversitelerimizin motive edici ve destekleyici önemine vurgu yapmak istediÄŸini sözlerine ekleyen BaÅŸkan Saraç, akademik merak üzerine, yürütülen yabancı literatürde mavi gökyüzü-serbest çalışma (blue sky-free ranging research) modeli olarak adlandırılan perspektifi desteklemek gerektiÄŸinin önemine deÄŸindi.
​
- AraÅŸtırma üniversiteleri için yeni adaylar belirlenecek
BaÅŸkan Saraç, daha sonra araÅŸtırma üniversiteleriyle ilgili gazetecilere yaptığı açıklamada, toplantıda, bu üniversite rektörlerine atama ve yükseltme kriterlerini yükseltmelerini, uluslararası baÄŸlantılara önem verecek tarzda nitelikli iÅŸ gücünü istihdam etmelerini ve yayınlarını artırma gibi beklentilerini aktardıklarını söyledi.
AraÅŸtırma üniversitelerinin 11 olan sayısını artırmayacaklarını, sistemde 5 aday araÅŸtırma üniversitesinin bulunduÄŸunu dile getiren Saraç, "Önümüzdeki haftalarda araÅŸtırma üniversiteleri için yeni aday aday üniversiteler için çaÄŸrıya çıkacağız. Sistem için 5 aday adayı üniversite daha belirleyeceÄŸiz. AraÅŸtırma ve aday araÅŸtırma üniversitelerine kadro takviyesi bu yıl da devam edecek." bilgisini verdi.
​
- Yabancı uyruklu akademisyenler için yeni düzenleme geliyor
YÖK BaÅŸkanı Saraç, "2023'e 3 Kala AraÅŸtırma Üniversiteleri" baÅŸlıklı sunumunda ise Türk üniversitelerinin dünya üniversiteler sıralamalarındaki yerlerine iliÅŸkin bilgiler aktararak, Anadolu bozkırında kurulan Karabük Üniversitesinin çok kısa süre içinde ve nadir görülen bir ÅŸekilde Times Higher Education sıralamasına ilk 800'de girdiÄŸini ve bunun önemli bir baÅŸarı olduÄŸunu vurguladı.
AraÅŸtırma üniversitelerinde 524 yabancı uyruklu öÄŸretim elemanı bulunduÄŸunu bildiren Saraç, bu sayının artırılmasını istediklerini de söyledi.
YÖK BaÅŸkanı Saraç, üniversitelerde istihdam edilen yabancı uyruklu öÄŸretim üyelerine iliÅŸkin bir dizi yeni kararın uygulanacağını dile getirerek ÅŸu bilgileri verdi:
"Önümüzdeki haftadan itibaren üniversitelere bir genelge yollayacağız ve yabancı uyruklu öÄŸretim elemanı istihdamına yeni bir boyut getireceÄŸiz. Lisans düzeyinde derslere girecek yurt dışından gelecek hocalar için belirli kriterler arayacağız. Aynı ÅŸekilde hazırlık sınıflarında yabancı dil öÄŸretecek hocalar için de belirli kriterler arayacağız. Sadece farklı bir dilde ana dili olan kimsenin Türkiye'de bir üniversitede yabancı dil öÄŸretmek için hocalık yapmasını doÄŸru bulmuyoruz. Çünkü bu sonuç üretmiyor. Dolayısıyla bu alanda kriterleri yükselteceÄŸiz. Sadece araÅŸtırma üniversiteleri için deÄŸil sistemin bütünü için devlet ve vakıf üniversitelerinde hazırlık sınıflarında istihdam edilecek yabancı uyruklu hocaların yabancı dil öÄŸretiminde tecrübeli olmasını ve bunu belgelemesini ÅŸart koÅŸacağız. Lisans ve lisansüstünde ders verecek hocalar için de belirli kriterler getirilecek. Dersin yanı sıra araÅŸtırma odaklı istihdam edilmek üzere de yurt dışından insan getirilmesini istiyoruz. Bu da ilk olacak. Bunların ücretleri de ders veren hocalardan daha yüksek olabilecek."
BaÅŸkan Saraç, araÅŸtırmalarını yürütmek ve ders anlatmak üzere ülkeye yüksek kaliteli akademisyen ve araÅŸtırmacıları davet etmek üzere yasal mevzuatın da oluÅŸturulacağını belirtti.
AraÅŸtırma üniversitelerinde atama ve yükseltme kriterlerinin de yükseltilmesi gerektiÄŸini de vurgulayan Saraç, "AraÅŸtırma üniversitelerinin bütün alanlarda iyi olmayı ama hiç olmazsa 2-3 alanda en iyi olmayı hedef olarak belirlemeliler." dedi.
​
- GeleceÄŸin mesleklerinde yeni programlar ihdas edilecek
YÖK BaÅŸkanı Saraç, "AraÅŸtırma üniversitelerine, geleceÄŸin meslekleri kapsamında yeni meslek alanlarına yönelik programlar ihdas edilecek. Buna öncülük etmek hem araÅŸtırma üniversiteleri için hem sistem için doÄŸru bir tercih olacaktır. GeleceÄŸin mesleklerinde sisteme girecek yeni programlar için yarışma ÅŸeklinde bir süreç kurgulayacağız. Bu alanlar için yetkinlikleri önde tutularak bazı üniversiteler pilot olarak seçilecek. Burada araÅŸtırma üniversiteleri öncelikli olarak yer alır." bilgisini de paylaÅŸtı.
YÖK BaÅŸkanı Yekta Saraç, üniversitelerin uluslararası sistemlerle iletiÅŸiminin güçlendirilmesi amacıyla Ulusal Akademik Veri Sistemi kurulması için çalışmalara baÅŸladıklarını da bildirdi.
Açılış konuÅŸmalarının ardından YÖK Yürütme Kurulu Üyesi ve Proje Yürütücüsü Prof. Dr. Naci GündoÄŸan’ın baÅŸkanlığında, TÜBÄ°TAK BaÅŸkanı Prof. Dr. Hasan Mandal’ın da panel açılış konuÅŸmacısı olarak yer aldığı “AraÅŸtırma Üniversiteleri ve Sıralama Endeksleri” konulu panel gerçekleÅŸtirildi.
Panelde proje kapsamındaki üniversitelerimizin ulusal ve uluslararası sıralamalardaki yerleri ile üniversitelerimizin akademik performanslarının arttırılmasının yanı sıra mevcut performanslarının daha görünür kılınması için yapılması gereken konular ele alındı.
Çalıştayın öÄŸleden sonraki ikinci oturumunda ise YÖK BaÅŸkanı Prof. Dr. M. A. Yekta Saraç baÅŸkanlığında, AraÅŸtırma ve Aday AraÅŸtırma Üniversiteleri Rektörleri ve ilgili Rektör Yardımcılarının katılımlarıyla “AraÅŸtırma ve Aday AraÅŸtırma Üniversitelerinin 3 Yılının DeÄŸerlendirilmesi” yapıldı. Bu kapsamda üniversitelerin bu süreçte gerçekleÅŸtirdiÄŸi ve önümüzdeki dönem planladığı hususlar istiÅŸare edildi.
YÖK BaÅŸkanı Saraç , toplantıyı takip eden gazetecilerin 10 Ocak Çalışan Gazeteciler Günü'nü kutladı.​
