ASTIMI TETÄ°KLEYEN 7 ETKEN!
Günümüzde yetişkinleri olduğu kadar çocukları da etkisine alan ve oldukça sık karşılaşılan astım, halk sağlığı sorunu olarak karşımıza çıkıyor.
Hırıltı, nefes darlığı, göÄŸüste sıkışma ve öksürük gibi solunum sistemi ÅŸikayetleri ile kendini belli eden astıma özellikle sigara baÅŸta olmak üzere genetik ve çevresel bir çok faktörün yol açabildiÄŸini belirten Uzman Doç. Dr. Nilüfer Aykaç “Yaz aylarında da bazı kurallara uyulmadığında tetiklenebilen astım, hava yollarının daralması ile kendini gösteren ve ataklar (krizler) halinde gelen bir hastalıktır. Son yıllarda yaygınlaÅŸarak ülkemizde yaklaşık her 100 eriÅŸkinden 9’unda, her 100 çocuktan 15’inde görülür hale gelmiÅŸtir. Astım tedavisi mutlaka gecikmeden yapılmalıdır. Aksi taktirde kiÅŸinin günlük yaÅŸantısında ciddi kısıtlamalara neden olurken, eÄŸer kontrol altına alınmazsa hayati riske de yol açabilir.” diyor. Astımın doÄŸru tedavi ile kontrol altına alınabildiÄŸini, hastaların özellikle ataklara yol açan etkenlerden uzak durmaları gerektiÄŸini vurgulayan GöÄŸüs Hastalıkları Uzmanı Doç. Dr. Nilüfer Aykaç, astımı tetikleyen 7 etkeni anlattı, önemli uyarılar ve önerilerde bulundu.
Tütün ürünleri
Yapılan bilimsel çalışmalar; tütün ve tütün ürünleri kullanımı gibi, tütün dumanına maruz kalmanın da astım hastalığı açısından en önemli risk faktörü olduÄŸunu ortaya koyuyor. Tütün dumanına maruz kalmak hem çocukluk astımına yol açması hem de var olan hastalığın alevlenmesinde çok önemli bir sorun olarak karşımıza çıkıyor. Özellikle anne karnında ve doÄŸum sonrası, pasif sigara dumanı maruziyeti de çocuklarda astıma yatkınlığı artırıyor.
Klima
Özellikle de yaz aylarının aşırı sıcaklarında vazgeçilmez hale gelen klimalar gerekli önlemler alınmadığında, astımı tetikleyebiliyor. Klimalar, gerekli filtre bakımları yapılmadan kullanıldığında kolonizasyon nedeniyle solunum yolu enfeksiyonlarına yol açabildiÄŸi gibi astım hastalarının tedavisini güçleÅŸtirebiliyor.
Solunum yolu enfeksiyonları
Viral enfeksiyonlar; çocukluk çağı astım riskini artırdığı gibi astımı da ciddi ölçüde tetikleyebiliyor. Bu nedenle solunum yolu enfeksiyonlarının geciktirilmeden tedavi edilmesi, astımlı hastaların düzenli olarak göÄŸüs hastalıkları hekimi tarafından takibinin yapılması gerekiyor.
Hava kirliliÄŸi
Anne karnındaki dönemde hava kirliliÄŸine maruz kalan çocuklarda astım daha çok görülürken, çocukluk dönemindeki maruziyet de akciÄŸer geliÅŸimini olumsuz etkiliyor. Hava kirliliÄŸi okul çağı çocuklarının akciÄŸer fonksiyonlarında düÅŸüÅŸe yol açabiliyor. Doç. Dr. Nilüfer Aykaç “Son yıllarda çöl tozlarının da astımı tetikleyerek acil servislere baÅŸvuruların ve hastane yatışlarının artmasına neden olduÄŸu gösterilmiÅŸtir.” diyor.
Mesleki faktörler
Astım endüstrileÅŸmiÅŸ ülkelerdeki en yaygın mesleksel solunum sistemi hastalığı olarak ilk sırada yer alıyor. Mesleklerin çalışma yaşındaki eriÅŸkin astımının yüzde 5-20’sinden sorumlu olduÄŸu tahmin ediliyor. Özellikle boya iÅŸleri, fırıncılık, saÄŸlık, mobilya, tarım, kozmetik sektöründeki çalışanlar maruziyet nedeniyle daha fazla risk taşıyor. Bu astım ‘mesleki astım’ olarak isimlendiriliyor.
Obezite
Çağımızın önde gelen hastalıklarından obezite de, astım için önemli bir risk faktörü oluÅŸturuyor. Obez astımlıların yakınmaları fazla olduÄŸu gibi, solunum fonksiyonları daha düÅŸük oluyor ve daha sık atak geçiriyorlar. Ä°laçlara yanıtları da daha güç olabiliyor.
Allerjenler
GöÄŸüs Hastalıkları Uzmanı Doç. Dr. Nilüfer Aykaç “Astım ile allerjik rinit baÅŸta olmak üzere diÄŸer allerjik hastalıklar arasında güçlü bir iliÅŸki vardır. Bu nedenle astımlı kiÅŸilerde gerektiÄŸinde ayrıntılı allerjik deÄŸerlendirme yapılması tanı ve tedavi yönünden yararlı olabilir. Bahar aylarında ortaya çıkan yakınma durumunda polen duyarlılığı, yıl boyu olan, özellikle iç ortamda ve gece ortaya çıkan yakınma durumunda ev tozu akarı duyarlılığı, küflü ortam maruziyeti varsa, yıl boyu olan yakınmalar durumunda küf mantarı duyarlılığı, kedi/köpek bulunan ortama girdiÄŸinde ani baÅŸlayan semptomları varsa kedi/köpek duyarlılığından ÅŸüphelenilir” diyor. Doç. Dr. Nilüfer Aykaç, özellikle havuzlarda kullanılan kimyasal maddelerin de astım krizlerini tetikleyebildiÄŸini vurguluyor.
